Badanie cytologiczne to jedna z podstawowych metod profilaktyki raka szyjki macicy. Jest szybkie, skuteczne i proste, co sprawia, że jest wręcz idealnym badaniem profilaktycznym. Umożliwia sprawdzenie czy w obrębie szyjki macicy nie zachodzą zmiany nowotworowe.
Cytologię wykonujemy w gabinecie ginekologicznym lub w tzw. cytobusie, czyli specjalnie przystosowanym, mobilnym gabinecie. Pobranie wymazu wymaga rozebrania się od pasa w dół i zajęcia miejsca na fotelu ginekologicznym. Następnie, lekarz ginekolog lub specjalnie przeszkolona położna wprowadza do pochwy wziernik- narzędzie, które pozwala lepiej uwidocznić wnętrze pochwy i część zewnętrzną szyjki macicy, przez delikatne „rozpychanie” ścian pochwy. Kolejnym krokiem jest pobranie materiału komórkowego do badania mikroskopowego za pomocą specjalnej szczoteczki. Po zebraniu odpowiedniej ilości materiału, szczoteczka i wziernik są usuwane z wnętrza pochwy, co kończy pobranie materiału do oceny cytologicznej.
Standardowo, materiał komórkowy jest zbierany z tarczy i kanału szyjki macicy. Tarcza to część zewnętrzna szyjki, która w pewnym sensie uwypukla się do pochwy. Kanał szyjki macicy jest szczeliną, która łączy jamę macicy z jej częścią zewnętrzną. Dzięki użyciu wziernika, osoba badająca ma łatwiejszy dostęp do tych miejsc.
Po wykonanym badaniu cytologicznym, pobrane komórki zostają naniesione na specjalne szkiełko i są oceniane przez lekarza patomorfologa pod mikroskopem. Patomorfolog może zobaczyć komórki zainfekowane wirusem brodawczaka ludzkiego, stany przedrakowe czy nowotwór, co jest ważną wskazówką dla dalszego postępowania. Po dokładnej ocenie mikroskopowej komórek uzyskuje się wynik badania.
Badanie cytologiczne jest szybkie i praktycznie bezbolesne. W trakcie pobierania komórek lub wkładania wziernika, pacjentka może odczuć pewien dyskomfort, jednak nie większy, niż w trakcie standardowego badania ginekologicznego.
Regularne wykonywanie cytologii to klucz do sukcesu jeśli chodzi o profilaktykę raka szyjki macicy. Pozwala na szybkie wykrycie ewentualnych zmian nowotworowych zachodzących w szyjce macicy. W ramach polskiego programu profilaktycznego możliwe jest wykonanie bezpłatnej cytologii co 3 lata. Program adresowany jest do kobiet w wieku 25-59 lat.