Prognoza liczby zachorowań na nowotwory złośliwe w Wielkopolsce

Choroby niezakaźne odpowiadają za większość zgonów w skali świata a nowotwory złośliwe to, obok chorób układu krążenia, główna przyczyna zachorowań i zgonów. Według najnowszych danych w 2018 roku zdiagnozowanych zostanie 18,1 mln nowych zachorowań na nowotwory złośliwe a 9,6 mln osób umrze z powodu nowotworu złośliwego Odpowiedniedysponowanie środkami w onkologii dla diagnostyki, leczenia i rehabilitacji jest możliwe przy trafnych prognozach liczby zachorowań. Prognozowane liczby zachorowań na nowotwory złośliwe będą efektem zmian w wielkości populacji i jej strukturze wiekowej oraz odziaływania czynników ryzyka a także wpływu profilaktyki. Poprawa efektywności badań przesiewowych (większa liczba rozpoznawanych nowotworów we wczesnym stadium zaawansowania) będzie początkowo skutkować wyższą od prognozowanej liczbą zachorowań.

Metodologia
Przewidywane liczby zachorowań w roku 2024 dla najczęstszych umiejscowień nowotworu u
mężczyzn i kobiet obliczono na podstawie trendów historycznych występowania nowotworów
złośliwych w Wielkopolsce w latach 2005-2014 oraz prognoz demograficznych Głównego Urzędu
Statystycznego, przy użyciu metody opracowanej przez Hakulinena i Dybę.

Wyniki
W 2024 roku prognozowana liczba nowych zachorowań na nowotwory złośliwe w Wielkopolscewyniesie prawie 20 tys. Oznacza to wzrost w porównaniu z rokiem 2012 o 2719 zachorowań ukobiet (wzrost o 38.2%) oraz o 2593 zachorowania u mężczyzn (wzrost o 36.3%). W populacji
mężczyzn najczęściej rozpoznawanymi nowotworami złośliwymi będą nowotwory gruczołukrokowego, jelita grubego i odbytnicy oraz płuca. W populacji kobiet najczęściej diagnozowanyminowotworami w 2024 roku pozostaną nowotwory złośliwe piersi (wzrost zachorowań o 733 w relacji do roku 2012) a kolejnymi według liczby zachorowań będą nowotwory złośliwe jelita grubego i odbytnicy (wzrost o 292 zachorowania), nowotwory złośliwe płuca (wzrost o 401 zachorowań), trzonu macicy oraz jajnika.

Komentarz
Zmiany demograficzne, w postaci zwiększania się odsetka osób w starszych grupach wiekowych,będą wpływać na wzrost liczby zachorowań na nowotwory złośliwe niezależnie od wpływu innychczynników ryzyka. Wpływ demografii będzie silniejszy od wpływu czynników środowiskowych.

Należy podkreślić, że przewidywana liczba zachorowań na nowotwory złośliwe jestniepewna i zależy od zmian populacyjnych oraz zmian w ekspozycji na czynniki ryzyka. Ze względuna fakt, że przyczyny występowania nowotworów są wieloczynnikowe, przyjmuje się założenie żeogólny wpływ czynników środowiskowych pozostanie niezmienny. Prognozy wskazują jaka będzieliczba zachorowań na poszczególne nowotwory złośliwe, jeżeli poziom ekspozycji na czynnikiryzyka oraz wpływ profilaktyki (pierwotnej i wtórnej) będzie się zmieniał zgodnie z trendami zprzeszłości. Jeżeli efektywność działań przeciwnowotworowych się nie zwiększy, wtedy liczbazachorowań na nowotwory będzie zgodna z prognozami. Nietrafność prognoz może wskazywać na
efektywność wprowadzonych działań profilaktycznych. Przykładowo zmniejszenie liczby osóbeksponowanych na dym tytoniowy zmniejszy w przyszłości liczbę zachorowań na nowotworyzłośliwe związane z paleniem papierosów, co w efekcie spowoduje, że liczba zachorowań na
nowotwory złośliwe płuca będzie niższa odprognozowanej.W przypadku nowotworów złośliwych piersi oraz jelita grubego i odbytnicy prognozowany
wzrost liczby zachorowań będzie wynikał z wpływu czynników demograficznych, zwiększonejekspozycji na czynniki ryzyka (np. nadwaga, brak aktywności fizycznej) oraz efektywnościprogramów wczesnego wykrywania nowotworów.Na prognozowaną liczbę zachorowań na nowotwory złośliwe gruczołu krokowego główny
wpływ będzie miał czynnik demograficzny i większy udział mężczyzn w starszym wieku wstrukturze wiekowej populacji a także powszechność wykonywania badań PSA, która może wistotny sposób wpłynąć na wzrost liczby prognozowanych zachorowań na nowotwory gruczołu