Mity na temat mammografii

Ciągły rozwój medycyny i technologii sprawia, że do dyspozycji mamy coraz lepsze możliwości leczenia i diagnostyki chorób, szczególnie nowotworowych. Niestety, postępowi często towarzyszą fałszywe informacje. W zeszłym roku obaliliśmy kilka mitów na temat raka piersi, a część z nich dotyczyła badań obrazowych piersi. W tym artykule chcielibyśmy skupić się na najważniejszym filarze profilaktyki zachorowania na raka piersi, czyli mammografii i wyjaśnić kilka mitów z nią związanych.

MIT nr 1: Moja ostatnia mammografia była prawidłowa, więc nie muszę jej powtarzać.

Wiele pań uważa, że skoro ostatnie badania były prawidłowe to nie ma potrzeby ich powtarzania, co jest niestety błędnym przekonaniem. Nowotwory mogą rozwinąć się w kilka miesięcy do kilku lat, więc odstęp między mammografiami profilaktycznymi, wynoszący 2 lata, pozwala na kontrolowanie czy w piersiach nic nie zaczyna się rozwijać. Mammografia profilaktyczna ma na celu wykrycie ewentualnych zmian u kobiet zdrowych i bez objawowych, co ma zapewnić wczesne wykrycie i rozpoczęcie leczenia. Dlatego aby mieć wykonaną mammografię nie trzeba wyczuwać guzka czy obserwować innych objawów, a tym bardziej nie trzeba mieć wcześniejszych nieprawidłowych wyników. Tak jak co roku powinniśmy wykonywać morfologię krwi w celu kontroli swojego zdrowia, tak samo kobiety w wieku 50-69 lat powinny co 2 lata kontrolować zdrowie swoich piersi.

MIT nr 2: Nie mogę iść na mammografię bo mam implanty w piersiach.

Ten mit jest bardzo szkodliwy, ze względu na to, że w piersiach z implantami nadal może rozwinąć się nowotwór (przy wszczepianiu implantu pozostawia się część tkanki piersi), a brak regularnych mammografii zwiększa ryzyko wykrycia nowotworu w późnym stadium. Wszystkie panie mające implanty w piersiach mogą, a nawet powinny mieć wykonywaną mammografię profilaktyczną. Ważne, aby przed badaniem powiedzieć o implantach technikowi i radiologowi, co pozwoli na wykonanie zdjęć w odpowiednich projekcjach (może być wymagane wykonanie dodatkowych zdjęć) i dokładnej oceny, dostosowanej do piersi z implantami. Ponadto, warto pamiętać, że wbrew obawom, bardzo rzadko dochodzi do pęknięć implantów w czasie badania; pęknięcia zdarzają się głównie u pacjentek, które wcześniej nie uprzedziły technika o implancie.

MIT nr 3: Mammografia w mammobusie jest gorszej jakości niż ta w ośrodku stacjonarnym.

Mammobusy to jedne z najważniejszych elementów programu profilaktycznego, ponieważ to dzięki nim wysokiej jakości mammografia jest dostępna dla kobiet z każdego zakątka Wielkopolski. Aparaty mammograficzne, zarówno w mammobusie jak i w ośrodku stacjonarnym, muszą spełniać określone, ogólnoeuropejskie warunki, aby służyć w programie profilaktycznym. Mammografy stacjonarne i mammoobusowe obowiązują te same parametry techniczne i w obu przypadkach, aparaty podlegają okresowym kontrolom jakości. Ponadto, mammobusy OPEN są obsługiwane przez tych samych techników i fizyków medycznych co w Ośrodku, a zdjęcia wykonane w mammobusach oceniane są przez radiologów, którzy również oceniają zdjęcia wykonane stacjonarnie. Wszystkie te aspekty pozwalają na utrzymanie najwyższej jakości badań, niezależnie od miejsca ich wykonania.

MIT nr 4: Mammografia nie wykrywa wszystkich zmian.

Żadne badanie w medycynie nie ma 100% skuteczności w wykrywaniu chorób, tak samo mammografia. Mimo to, jest badaniem o wysokiej skuteczności (do 88%) i jak na razie jest jedynym badaniem o udowodnionym wpływie na spadek umieralności z powodu raka piersi. Mammografia potrafi wykryć zmiany, które często są niewyczuwalne przez pacjentkę, np. mikrozwapnienia czy zmiany o wymiarach poniżej centymetra. Skuteczność mammografii zależy od wielu czynników, m.in. jakości aparatu, doświadczenia technika i radiologa oceniającego czy budowy piersi pacjentki. Aby zapewnić jak najdokładniejszą ocenę zdjęć i nie pominąć choćby najmniejszych niepokojących zmian, w programie profilaktycznym panuje zasada podwójnej niezależnej oceny, co oznacza, że zdjęcia jednej pacjentki ocenia dwóch radiologów, niezależnie od siebie, co zmniejsza ryzyko pominięcia zmiany.

Mamy nadzieję, że obalenie tych kilku mitów będzie dla wszystkich pań dobrą motywacją do zapisania się na mammografię profilaktyczną. Przypominamy, że wszystkim Paniom w wieku 50-69 lat przysługuje darmowe badanie mammograficzne co 2 lata w ramach programu profilaktycznego na terenie Wielkopolski. Badania można wykonać w Ośrodku Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów im. Aliny Pieńkowskiej S.A. w Poznaniu, przy ul. Kazimierza Wielkiego 24/26 lub w mammobusie, który stacjonuje w różnych miejscowościach w Wielkopolsce. Na mammografię można umówić się dzwoniąc pod numer: 61 85 18 631 lub przez formularz kontaktowy dostępny pod adresem: https://open.poznan.pl/kontakt/#formularz.