Jak przygotować się do mammografii?

Badanie mammograficzne to jeden z podstawowych elementów profilaktyki raka piersi. Polega ono na wykonaniu zdjęć rentgenowskich obu piersi w odpowiednich projekcjach, w celu uwidocznienia ich struktury. Zdjęcia mammograficzne pozwalają na sprawdzenie wykrytych przez pacjentki zmian, a także analizę piersi pod kątem ewentualnych nieprawidłowości, które nie są wyczuwalne dotykiem. Aby mammografia była badaniem istotnym diagnostycznie, należy się do niej odpowiednio przygotować.

Mammografia jest rekomendowanym badaniem dla pań w wieku 50-69 lat, co wiąże się z tym, że duża część kobiet przystępujących do badania, będzie po menopauzie. Wtedy nie obowiązują żadne ścisłe ramy czasowe i pacjentka może wykonać badanie w dowolnym dniu. Jeżeli kobieta jest przed okresem menopauzalnym, zaleca się wykonanie mammografii kiedy piersi są mniej tkliwe i wrażliwe. Gruczoły piersiowe są z reguły najwrażliwsze na dotyk tydzień przed miesiączką i w ciągu tygodnia, w którym odbywa się krwawienie. Dobrym momentem jest np. tydzień po zakończeniu miesiączki (5-10 dzień cyklu). Jest to o tyle istotne, że w trakcie mammografii piersi są „ściskane” przez elementy aparatu, co może wywoływać dyskomfort; przez wybranie odpowiedniego momentu na badanie można zminimalizować nieprzyjemne doznania w trakcie badana. Warto zaznaczyć, że nowoczesne aparaty do mammografii oceniają spoistość piersi i dostosowują ucisk do ich budowy tak, aby ewentualny dyskomfort był jak najmniejszy.

Ważne, aby w miarę możliwości zabrać ze sobą poprzednie wyniki badań mammograficznych, zarówno opisy jak i płyty ze zdjęciami. Pomoże to technikowi i radiologowi w ocenie zmian i porównaniu poprzednich wyników do aktualnie wykonywanego zdjęcia. Ponadto, jeśli piersi były poddane innym badaniom czy zabiegom, również należy zabrać ze sobą opisy badań czy wypisy ze szpitali. Jest to szczególnie ważne, jeśli rozpoczyna się korzystanie z usług innego niż do tej pory ośrodka.

Przed badaniem nie powinno się nakładać dezodorantów, perfum, balsamów czy kremów w okolicy pach i klatki piersiowej. Te substancje mogą odznaczać się na zdjęciu jako białe plamy i zakłócać obraz, a co za tym idzie diagnozę. Można zabrać ze sobą potrzebne kosmetyki i nałożyć je po wykonaniu zdjęcia.

Dla wygody i komfortu pacjentki, poleca się ubieranie w stroje „dwuczęściowe”, tzn. bluzkę i spodnie czy spódnicę. Mammografia wymaga rozebrania się od pasa w górę, a dzięki takiemu ubiorowi wystarczy tylko ściągnąć do badania bluzkę i stanik.

Przed samym badaniem warto porozmawiać z technikiem o ewentualnych zmianach, które wykryto w piersi, zarówno przez samą pacjentkę jak i przez lekarza. Ponadto, warto wspomnieć o przebiegu poprzednich badań, ewentualnych zabiegach itp.. Dzięki takiej rozmowie technik będzie wiedział na czym się skupić w trakcie obrazowania. Ważna jest również komunikacja w trakcie badania- jeśli cokolwiek będzie wzbudzało wątpliwości lub dyskomfort, należy zasygnalizować to osobie wykonującej mammografię.

Mammografia często wiąże się ze stresem przed bólem, wynikami i innymi aspektami, co jest całkowicie normalne. Należy jednak pamiętać, że nie każdy wykryty guzek w badaniu palpacyjnym jest złośliwy, a mammografia nie zawsze wiąże się z dyskomfortem; wszystko to jest kwestią indywidualną. Najważniejsze jest to, że dzięki regularnym badaniom mammograficznym można kontrolować zdrowie swoich piersi i wcześnie wykryć ewentualne nieprawidłowości, a im wcześniej są one wykryte, tym lepsze są szanse skuteczne leczenie.