Czym są "gęste piersi"?

W dyskusji o zdrowiu piersi coraz częściej pojawia się pojęcie „gęstych piersi”. Ta nazwa wywołuje sporo emocji, głównie ze względu na jej miejsce w grupie czynników ryzyka dla rozwoju raka piersi. Co jednak właściwie oznacza pojęcie „gęstych piersi” i z czym wiąże się posiadanie piersi o takiej budowie? Na te pytania odpowiadamy w poniższym artykule.

Aby zrozumieć pojęcie „gęstych piersi” potrzeba zrozumieć jak piersi w ogóle są zbudowane. Wyróżniamy 3 tkanki, które budują piersi: gruczołowa, tłuszczowa i włóknista. Każda pierś zawiera te składowe, jednak istotny jest ich „procentowy udział” w budowie piersi. Amerykańskie Towarzystwo Radiologiczne wyróżnia cztery typy budowy piersi (od A do D) na podstawie zdjęć mammograficznych. Typ A to pierś prawie w całości zbudowana z tkanki tłuszczowej, a typ B ma już wyraźniejsze obszary tkanki gruczołowej. Typ C zawiera duże obszary tkanki gruczołowej z zachowaniem „bazy” z tkanki tłuszczowej. Typ D to właśnie „pierś gęsta”, czyli pierś o bardzo dużej zawartości tkanki gruczołowej; praktycznie cała jest zbudowana z tej tkanki.

Radiolodzy wyróżnili te typy budowy m.in. ze względu na to jak dana piersi wygląda na zdjęciu mammograficznym; tkanka tłuszczowa jest zbliżona wyglądem do tła na zdjęciu, a tkanka gruczołowa jest biaława. Jest to o tyle istotne, że podejrzane zmiany na mammografii również są białe lub w odcieniach białego. Stąd, w piersi tłuszczowej, która jest ciemniejsza na mammografii dużo łatwiej znaleźć „białą nieprawidłowość” niż w piersi, która sama w sobie na zdjęciu jest wypełniona białymi obszarami gruczołowymi. Niestety, z tego powodu, u pań, których piersi są „gęste”, czułość mammografii spada; znalezienie w takiej piersi zmian jest po prostu dużo trudniejsze, bo mogą być zasłaniane przez prawidłową tkankę. Lekarze często proponują w takiej sytuacji inne badanie, które pozwoli na weryfikację wyniku mammografii, np. rezonans magnetyczny lub tomosyntezę.

Ważne jest to, że pacjentki z „gęstymi piersiami” mają również wyższe ryzyko zachorowania na raka piersi w porównaniu do pań z piersiami z mniejszą zawartością tkanki gruczołowej. Naukowcy niestety nie są pewni z czego dokładnie to wynika, jednak są zgodni co do tego, że takie kobiety powinny uważnie obserwować swoje piersi i regularnie się badać według schematu ustalonego z lekarzem.

Gęstość piersi to oczywiście kwestia genetyki; tak jak niektórzy mają oczy niebieskie, a inni brązowe, tak niektóre panie mają piersi tłuszczowe, a inne bardziej gruczołowe i niestety, nie mamy wpływu na zmniejszenie gęstości piersi. Udowodniono jednak, że stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) może zwiększać gęstość piersi. HTZ sama z siebie jest czynnikiem ryzyka dla rozwoju raka piersi, więc to dodatkowe działanie na gęstość piersi, a co za tym idzie na kolejny czynnik ryzyka zachorowania, powinno być ważną przesłanką w podejmowaniu decyzji o stosowaniu HTZ.

Warto pamiętać, że piersi zmieniają się przez całe życie, nie tylko w okresie dojrzewania. Z reguły, zawartość tkanki gruczołowej z wiekiem spada, więc zdarza się, że kobieta, która w wieku 40 lat miała „piersi gęste”, w wieku 50 lat, może mieć piersi bardziej tłuszczowe. Spadek gęstości piersi nie zwalnia jednak z regularnych badań.

Często panie z „gęstymi piersiami” nie wykonują samobadania piersi, które jest istotnym elementem dbania o zdrowie piersi. Badanie takiej gruczołowej piersi jest zdecydowanie trudniejsze; pierś jest twardsza, a zraziki gruczołowe mogą imitować niepożądane guzki. Lekarze jednak podkreślają, że samobadanie jest ważne niezależnie od budowy piersi. Tę praktykę można rozpocząć po prawidłowym badaniu obrazowym i badaniu lekarskim; jeśli wszystko wyjdzie w porządku, to wtedy warto zapoznać się z budową swoich piersi, wiedząc, że nie ma tam podejrzanych zmian. Samo poznanie budowy piersi pod palcami pozwala na łatwiejsze wykrycie nowych zmian. Technikę samobadania przedstawiliśmy w tym artykule:https://openbadania.pl/educati...

Choć nie mamy wpływu na gęstość swoich piersi, to mamy wpływ na dbanie o ich zdrowie. Regularne samobadanie piersi, mammografie lub inne badania obrazowe i wizyty u lekarza onkologa są kluczem do zachowania zdrowych piersi, niezależnie od ich gęstości.

Zachęcamy do zapoznania się z filmem o „gęstych piersiach” z udziałem dr Krzysztofa Koziełka, specjalisty diagnostyki obrazowej w Ośrodku Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów w Poznaniu, który na co dzień zajmuje się kompleksową diagnostyką piersi: https://www.youtube.com/watch?v=s36IZLy02WE .