Edukacja
Czy stres prowadzi do choroby nowotworowej?
Każdego dnia można dowiedzieć się o kolejnych rakotwórczych substancjach czy zachowaniach zwiększających ryzyko zachorowania na nowotwory. Jednym z takich negatywnych czynników w naszym życiu ma być stres, którego nadmiar może prowadzić do wielu chorób, w tym nowotworów. Czy rzeczywiście tak jest? Wyjaśniamy w poniższym artykule.
Stres, według Encyklopedii PWN, to stan obciążenia regulacji psychicznej, powstający w sytuacji zagrożenia, utrudnienia lub niemożności realizacji ważnych dla jednostki celów, zadań i wartości; występuje w momencie rozbieżności między wymaganiami i możliwościami. Stres towarzyszy praktycznie każdemu codziennie. Często wyróżnia się 2 rodzaje stresu: krótko- i długotrwały. Krótkotrwały stres może nam towarzyszyć przy wystąpieniach publicznych, na randce czy gdy spóźnimy się do pracy. Długotrwały stres wynika z czynników, które działają na nas kilka tygodni, miesięcy czy lat i może towarzyszyć np. opiece nad chorym członkiem rodziny czy okresowi bezrobocia.
Szczególnie długotrwały i przewlekły stres wiązany jest z wieloma jednostkami chorobowymi. Osoby obciążone przewlekłym stresem mogą zmagać się z problemami z sercem, trawieniem, wysokim ciśnieniem czy obniżoną odpornością oraz problemami natury psychicznej.
Co w takim razie z chorobami nowotworowymi? Okazuje się, że odpowiedź na to pytanie nie jest tak prosta jakby się wydawało. Wyniki dotychczasowych badań są dość rozbieżne. Część badaczy zaobserwowała związek między stresem (np. związanym z pracą) a zwiększonym ryzykiem zachorowania na nowotwory, a inne takiego związku nie potwierdziły. Jedno z badań prowadzone w Australii nie wykazało związku między krótko-, jak i długotrwałym stresem i ryzykiem zachorowania na raka piersi u kobiet z rodzinnym obciążeniem tym nowotworem. Metaanaliza (praca uogólniająca i porównująca wyniki innych badań na dany temat) badań z Azji, Europy, Australii i Ameryki wykazała, że stres wiąże się z podwyższonym ryzykiem zachorowania na raka płuc. Inna metaanaliza prac z obszaru Europy nie znalazła związku między stresem a ryzykiem zachorowania na raka piersi, płuc, jelita grubego czy prostaty. Przykładów takich rozbieżności jest wiele, dlatego stanowisko środowiska medycznego nie jest do końca jasne w kwestii wpływu stresu na ryzyko onkologiczne.
Z drugiej strony, badacze podkreślają, że stres może również pośrednio wpływać na zwiększenie zachorowania na nowotwory. Stres może powodować zmiany w naszych nawykach czy zachowaniu, np. w wyniku odczuwanego stresu, ktoś może zacząć palić papierosy, których dym jest rakotwórczy. Stres może doprowadzić do zwiększenia konsumpcji alkoholu, objadania się czy ograniczenia aktywności fizycznej, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwory.
Co ciekawe, badania na myszach wykazały, że zwiększony stres w czasie choroby nowotworowej, może doprowadzić do progresji choroby, jednak brak na razie mocnego odzwierciedlenia tych wyników w modelu ludzkim.
Na ten moment trudno jest stwierdzić, czy stres może bezpośrednio wpływać na zachorowanie na nowotwór. Mimo to, ze względu na wykazane związki stresu i innych jednostek chorobowych, a także pośredni wpływ na proces nowotworzenia, warto zadbać o ograniczenie przewlekłego stresu w swoim życiu. Pomocna może być zmiana nawyków, ograniczenie czynników stresowych w naszym życiu (np. zmiana pracy, częstszy wypoczynek), aktywność fizyczna. Zachęcamy również do skorzystania z pomocy specjalistów zdrowia psychicznego, którzy mogą pomóc w zidentyfikowaniu czynników pogarszających odczuwany stres i podpowiedzą jak radzić sobie w sytuacji przewlekłego stresu.
Udostępnij przez FacebookPowiązane artykuły
Skąd bierze się nowotwór?
Dlaczego chorujemy na nowotwory? W jakim mechanizmie rozwijają się choroby nowotworowe? Na te i inne pytania odpowiadamy w tym artykule.