Nowoczesne metody obrazowania piersi

Badania obrazowe piersi to podstawowy element profilaktyki raka piersi, a najważniejszym badaniem tego typu jest mammografia. Pierwsze aparaty mammograficzne powstały w latach 60. i od tamtej pory są nieustannie udoskonalane tak, aby wykrywały nowotwory jeszcze dokładniej. Rozwój techniki pozwolił jednak na powstanie kolejnych metod obrazowania piersi, które choć nie są jeszcze tak powszechnie stosowane jak klasyczna mammografia, to z każdym rokiem zdobywają coraz większe uznanie lekarzy, a ich wykorzystywane w diagnostyce chorób piersi rośnie.

Klasyczna mammografia to badanie radiologiczne wykorzystujące stosunkowo niskie dawki promieniowania rentgenowskiego w celu zobrazowania struktury piersi. Zdjęcie mammograficzne wykonujemy zwykle w dwóch projekcjach co pozwala stworzyć obraz piersi do oceny dla lekarza radiologa. Należy pamiętać, że mammografia to badanie, które ma udowodniony wpływ na obniżenie ryzyka śmiertelności z powodu raka piersi, dlatego też uznawane jest za najważniejsze badanie w diagnostyce tej choroby.

Jedną z najnowszych metod obrazowania piersi jest tomosynteza, nazywana też mammografią trójwymiarową. W tomosyntezie również wykorzystywane jest promieniowanie rentgenowskie, ale tym co różni ją od mammografii, jest możliwość stworzenia trójwymiarowego obrazu piersi i dokładniejszej oceny jej budowy. W klasycznej mammografii obraz uzyskiwany ze zdjęć jest tylko dwuwymiarowy, przez co czasem guzki w piersi mogą być przesłonięte przez inne struktury i przeoczone przez lekarza. W przypadku tomosyntezy aparat wykonuje wiele zdjęć piersi na raz, co można porównać do „krojenia piersi na plasterki”; każde zdjęcie to plasterek, które po połączeniu tworzą cały gruczoł. Dzięki tej technologii można ocenić jeszcze dokładniej obecność i lokalizację nieprawidłowych struktur.

Inną nową metodą obrazowania piersi jest mammografia spektralna z użyciem kontrastu. W tym badaniu wykonujemy takie same zdjęcia jak przy mammografii klasycznej; różnica polega na tym, że przed wykonaniem zdjęć pacjentka otrzymuje środek kontrastowy, który na obrazie odznacza się płynąc naczyniami w piersi. Nowotwory mają to do siebie, że do swojego rozwoju potrzebują wiele substancji odżywczych, które dostarczane są przez naczynia krwionośne, więc aby zapewnić sobie odpowiedni wzrost, zaczynają same wytwarzać naczynia; sprawia to, że tkanka guza jest bogato unaczyniona. Jeżeli więc podany kontrast uwidacznia naczynia w piersi, to tym bardziej pomoże w zobrazowaniu ewentualnego guza, otoczonego dużą ilością naczyń.

Innymi metodami stosowanymi w obrazowaniu piersi są rezonans magnetyczny i ultrasonografia, które tak jak i klasyczna mammografia, z rozwojem technologii zyskują nowe możliwości i zapewniają dokładniejsze wyniki badań. Wszystkie wymienione badania mogą być wykorzystane jako pomoc w diagnostyce chorób piersi.

Badania kliniczne pokazują, że jest szansa na to by badania takie jak tomosynteza czy mammografia spektralna zastąpiły klasyczną mammografię jako podstawowe badanie obrazowe piersi. Potrzeba jednak kilku lat aby zbadać ich wszystkie możliwości i ograniczenia. Na ten moment największym problemem tych badań jest ich dostępność; niewiele ośrodków dysponuje aparatami do wykonania tego typu procedur. Nie zmienia to jednak faktu, że możliwości nowych metod obrazowania dają nadzieję na jeszcze wcześniejsze wykrywanie raka piersi, co daje kolejny krok w przód w walce z tą chorobą.