Edukacja

Lekarze w onkologii

Onkologia to jedna z najszerszych dziedzin nowoczesnej medycyny, a złożoność choroby nowotworowej wymaga, aby pacjentami zajmowało się wielu specjalistów. Rzeczywiście tak jest; w Polsce mamy kilka specjalizacji onkologicznych, a każdy pacjent nim rozpocznie odpowiednie dla siebie leczenie, jest konsultowany na tzw. konsylium, czyli zebraniu lekarzy wielu specjalności w celu opracowania najlepszej strategii terapeutycznej. Jakich lekarzy na swojej drodze może spotkać pacjent onkologiczny?

Onkolog kliniczny. Lekarz, który zajmuje się tzw. leczeniem systemowym, czyli chemioterapią, hormonoterapią, immunoterapią czy leczeniem celowanym molekularnie. W czasie swojego wykształcenia musi posiąść wiedzę nie tylko z wyżej wymienionych metod leczenia, ale również chorób wewnętrznych, ze względu na konieczność łagodzenia skutków ubocznych terapii onkologicznych. Onkolog kliniczny często jest swoistym koordynatorem leczenia i pomaga nawigować pacjenta w całym procesie terapeutycznym.

Chirurg onkologiczny. Tzw. „zabiegowiec”, który zajmuje się leczeniem operacyjnym chorób nowotworowych. Większość pacjentów onkologicznych trafi na stół operacyjny, czy to ze względu na zabiegi radykalne, pozwalające na całkowite wyleczenie z choroby, czy paliatywne, które poprawiają komfort życia pacjenta. Chirurg onkologiczny musi nie tylko dobrze znać anatomię i techniki cięcia, ale również inne metody leczenia i ich skutki, aby dobrze zaplanować zabieg.

Radioterapeuta. Lekarz, który zajmuje się radioterapią, czyli leczeniem z użyciem promieniowania. Radioterapia jest jedną z głównych metod leczenia nowotworów obok chirurgii; wiele nowotworów można zresztą wyleczyć z zastosowaniem samej radioterapii. Radioterapeuci muszą dobrze znać się na obrazowaniu i fizyce, ponieważ plan leczenia opierają o konkretne wyliczenia i pomiary na podstawie zdjęć uzyskanych w tomografii komputerowej lub innych metodach obrazowania.

Ginekolog onkolog. Specjalista zajmujący się leczeniem nowotworów układu rozrodczego kobiety, np. rakiem jajnika, szyjki macicy czy endometrium. Ginekolodzy onkolodzy muszą nie tylko znać zasady leczenia systemowego tych nowotworów, ale również być dobrymi chirurgami, bo zwykle to oni przeprowadzają operacje ginekologiczne, które są jedną z podstawowych metod leczenia raków ginekologicznych.

Patomorfolog. Tego lekarza może niekoniecznie pacjent spotka, ale jest bardzo ważnym „ogniwem” w procesie diagnostycznym. Tylko patomorfolog może zdiagnozować w 100% nowotwór, bo to on ocenia jego charakter pod mikroskopem. Bez wyniku badania histopatologicznego od patomorfologa nie można zdiagnozować raka, a jedynie wysunąć podejrzenie choroby.

Radiolog. Kolejny rzadziej spotykany przez pacjenta lekarz będący ważną częścią zespołu diagnostyczno-terapeutycznego. Radiolog ocenia wszystkie badania obrazowe pacjenta, często w wielu różnych metodach, m.in. tomografii komputerowej czy rezonansie magnetycznym. To on ocenia odpowiedź na leczenie i może być pierwszym, który wysunie podejrzenie nowotworu, ze względu na „znaleziska” w badaniu obrazowym. Radiolodzy często wykonują także USG.

Genetyk. Specjalista, który odgrywa szczególnie ważną rolę w przypadku występowania rodzinnej tendencji do występowania chorób nowotworowych i/lub zachorowań na niektóre nowotwory w młodym wieku. Może zlecić różnego rodzaju badania genetyczne w celu wykrycia mutacji prowadzącej do większej predyspozycji do zachorowania i zalecić odpowiednią profilaktykę.

Specjalista medycyny paliatywnej. Lekarz, który świetnie zna się na leczeniu bólu i różnorakich skutków ubocznych leczenia onkologicznego. Ci specjaliści zajmują się również opieką nad pacjentami, których nie da się już całkowicie wyleczyć z choroby, dbając o utrzymanie jak najlepszej jakości życia mimo nowotworu.

Ponadto, lekarzami, którzy „przewiną się” przez ścieżkę terapeutyczną pacjenta mogą być specjalista medycyny nuklearnej (zajmujący się m.in. badaniami PET), internista i/lub kardiolog (leczenie onkologiczne często jest obciążające dla układu sercowo-naczyniowego) oraz lekarze specjalności dedykowanych narządowi lub układowi, który jest objęty procesem nowotworowym, np. pacjent z rakiem prostaty będzie miał do czynienia z urologiem, a pacjent z rakiem płuca z pulmonologiem.

Choroba nowotworowa to wyzwanie zarówno dla pacjentów, jak i dla lekarzy, dlatego zawsze dąży się aby zapewnić chorym najlepszą opiekę, co czasem może oznaczać kontakt z wieloma lekarzami różnych specjalności. Warto pamiętać, że ma to na celu podniesienie poziomu opieki pacjenta, i że lekarze są dla chorego, więc zachęcamy, aby zgłaszać jakiekolwiek pytania, obawy i wątpliwości do swoich medyków.