Chirurgia w raku piersi

Podstawą leczenia raka piersi jest chirurgia, która często uzupełniania jest innymi rodzajami terapii, np. radioterapią lub hormonoterapią. Dawniej jedyną opcją leczenia raka piersi była mastektomia, lecz aktualnie chirurdzy dążą do zastosowania leczenia oszczędzającego. Różnice między tymi zabiegami opisujemy w poniższym artykule.

Leczenie oszczędzające, zwane również BCT (ang. breast conserving therapy) jest aktualnie najbardziej pożądaną formą zabiegu leczniczego w raku piersi. W czasie operacji wycinany jest jedynie fragment piersi z guzem i odpowiednim marginesem, a reszta piersi jest „zostawiana”. Standardowo, w ramach BCT, po operacji pacjentka trafia na radioterapię, która łącznie trwa kilka tygodni. Czasami, cykl radioterapii jest skracany dzięki zastosowaniu radioterapii śródoperacyjnej. Polega ona na podaniu dawki promieniowania w lożę po guzie tuż po jego wycięciu, w warunkach operacyjnych. Terapia oszczędzająca jest na pewno dużo mniej obciążającym zabiegiem dla pacjentki niż mastektomia, ale niestety nie zawsze można ją zastosować. Na kwalifikację do BCT składa się wiele czynników, m.in. wielkość, profil biologiczny guza, obecność przerzutów czy przewidywany efekt kosmetyczny.

Mastektomia jest zabiegiem całkowitego usunięcia gruczołu piersiowego. Mastektomia może być wykonana na zasadzie tzw. skin sparingu, czyli wycięcia gruczołu wraz z kompleksem brodawka-otoczka (czyli sutkiem) i pozostawieniem skóry wokół gruczołu, którą później się zszywa. Drugą metodą mastektomii jest tzw. nipple sparing, czyli wycięcie gruczołu z zachowaniem kompleksu brodawka-otoczka. Zwykle w czasie mastektomii wykonywana jest również limfadenektomia, czyli wycięcie węzłów chłonnych pachowych.

Pacjentki po mastektomii mają prawo do rekonstrukcji piersi. Rekonstrukcja może być wykonana w czasie mastektomii lub być odroczona. Pierś można zrekonstruować na wiele sposobów, np. przez implanty, przeszczep mięśnia najszerszego grzbietu czy płatu skóry i tłuszczu ze ściany dolnej brzucha. Najczęściej rekonstrukcja wykonywana jest za pomocą implantu silikonowego, jednak zwykle przed wszczepieniem implantu stosuje się ekspander, czyli specjalny miękki zbiornik, do którego stopniowo uzupełniane są odpowiednie objętości soli fizjologicznej w ciągu kilku tygodni lub miesięcy, aby przygotować skórę i mięśnie na przyjęcie ostatecznego implantu.

Mastektomia może być zabiegiem radyklanym, tzn. mającym zapewnić wyleczenie lub paliatywnym, czyli takim, który wyleczenia nie zapewni, ale zlikwiduje część objawów choroby nowotworowej. Ponadto, istnieje możliwość mastektomii redukującej ryzyko, zwanej również profilaktyczną, która jest refundowana dla pacjentek z mutacjami w genach BRCA1 i BRCA2- na taki zabieg zdecydowała się m.in. aktorka Angelina Jolie.

Chociaż rozwój leczenia onkologicznego postępuje z dnia na dzień, od dawna podstawą terapii jest leczenie chirurgiczne. Zabiegi dzisiaj nie są tak okaleczające jak kiedyś i dają zdecydowanie lepsze efekty kosmetyczne, co pozwala na komfortową rekonwalescencję i życie po chorobie bez nadmiernych przeszkód. Ważne jest, aby tego typu zabiegi wykonywał chirurg onkologiczny, a najlepiej taki, który specjalizuje się w chirurgii onkologicznej piersi; takie rozwiązanie pozwala na uzyskanie jak najlepszych efektów terapeutycznych i kosmetycznych zabiegu.